Chó bị rối loạn tiêu hóa là một căn bệnh thường gặp không chỉ với chó trưởng thành mà chó con cũng vậy. Rất nhiều trường hợp chó mắc phải bệnh lý này là triệu chứng của bệnh Parvo hay bệnh Care ở chó. Nếu như mắc phải bệnh nguy hiểm này mà không được chữa trị kịp thời thì khá nguy hiểm đến tính mạng.
Vấn đề chó bị rối loạn tiêu hóa tuy ít gặp ở chó trưởng thành hơn nhưng một khi mắc bệnh mà tình hình trở nặng thì cũng rất nguy hiểm. Hãy dành thời gian để tìm hiểu nguyên nhân, cách chữa trị và phòng ngừa chúng rối loạn tiêu hóa ở chó nhé.
Nguyên nhân chó bị rối loạn tiêu hóa
Tình trạng chó bị rối loạn tiêu hóa diễn ra khá phổ biến, đa phần cũng xuất phát từ việc nuôi dưỡng cho chưa đúng cách. Khi thì cho chó ăn quá nhiều, khi thì bị bỏ đói,…Ngoài ra còn phải kể đến chất lượng thức ăn chưa tốt, đôi khi thức ăn bị ôi thiu mà bạn không biết và để cho chó ăn. Dụng cụ đựng thức ăn cũng vậy, không vệ sinh thường xuyên làm vi khuẩn tích tụ…
Có rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khiến chó bị rối loạn tiêu hóa, nguyên nhân xuất phát từ những sơ ý của chủ nuôi cũng khá nhiều. Bên cạnh đó còn do chó tiếp xúc và ăn phải những loại thức ăn từ môi trường bên ngoài, thức ăn thừa trong xọt rác…
Do chó ăn quá nhiều trong một bữa
Đây là nguyên nhân khá phổ biến dẫn đến chó bị rối loạn tiêu hóa, có lẽ chúng ta sẽ cũng đã quen thuộc với vấn đề này. Không riêng gì chó mà con người cũng vậy, việc ăn quá nhiều hoặc ăn quá ít sẽ gây ra những vấn đề về dạ dày. Ăn nhiều trong một bữa tiềm ẩn những nguy cơ về béo phì, bội thực, dạ dày phải hoạt động nhiều để co bóp thứ ăn, gây ra sự khó chịu và làm chó bị rối loạn tiêu hóa.
Như chúng ta đã biết, chó là loài động vật có khả năng nhịn đói tốt nên việc ăn nhiều thức ăn sau khi nhịn đói sẽ làm chúng không thật sự thoải mái. Gây ra những triệu chứng tức bụng, nôn ói…
Nếu như chó bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến nôn ói thì cần quan sát đến tình trạng của chó như thế nào. Có phải nôn ói thường xuyên kéo dài hay không và cũng cần chú ý đến hình dạng phần bã chó nôn ra. Nếu như có bọt kèm theo thì khả năng cao là thực quản của chó cũng đang gặp vấn đề. Hiện tượng này kéo dài thì phải đưa chó đến cơ sở thú y để kiểm tra càng sớm càng tốt.
Hiện tượng nhai lại
Không chỉ ở trâu bò mới có hiện tượng nhai lại mà đôi khi cũng xảy ra ở chó. Bởi vì nhiều chú chó không nhai kĩ thức ăn nên hay gặp tình trạng nhổ thức ăn ra rồi lại ăn trở vào.
Hiện tượng này gọi là nôn mửa sinh lý, tức không phải xuất phát từ chất lượng thức ăn hay do sức khỏe của chó. Cho nên nếu chó bị rối loạn tiêu hóa trong trường hợp này thì cũng không nên quá lo lắng.
Chó bị rối loạn tiêu hóa do bệnh lý
Do viêm dạ dày, viêm ruột cấp: Chó bị viêm, nhiễm trùng đường tiêu hóa thì chủ yếu xuất phát từ dạ dày, ruột. Thường là do thức ăn bị hư hỏng, ôi thiu hay thức ăn có chứa quá nhiều chất béo. Chó nuốt phải thức ăn lạ, độc hại hay có ký sinh trùng, ngoài ra còn do bị dị ứng thực phẩm…khiến chó bị rối loạn tiêu hóa.
Do viêm đại tràng: Đây là một chứng viêm cấp tính hay mãn tính ở màng đệm đại tràng. Xuất phát từ nguyên nhân do nhiễm giun sán, ký sinh trùng, khối u…Bệnh viêm đại tràng ở chó thường gặp nhiều ở những chú chó dưới 5 năm tuổi, dẫn đến chứng viêm ruột thừa làm chó bị tiêu chảy và đôi khi còn có màu, chất nhầy kèm theo
Táo bón: Chó ít vận động, không được cung cấp đầy đủ nước, khẩu phần ăn hàng ngày ít chất xơ…là những nguyên nhân làm chó bị táo bón.
Tiêu chảy: Xuất phát từ nguyên nhân chó bị nhiễm trùng, các loại ký sinh trùng bên trong đường ruột, thức ăn bị thay đổi đột ngột, các loại thức ăn ôi thiu hư hỏng làm chó bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến tiêu chảy.
Viêm tụy: Viêm hoặc nhiễm trùng tụy (một đờm thon dài, nằm phía sau dạ dày). Nguồn gốc thường không được biết. Các nguyên nhân tiềm ẩn là cho ăn thức ăn giàu chất béo hoặc thực phẩm giàu chất béo, nhiễm trùng, bệnh tật hoặc chấn thương.
Thiếu tụy ngoại trú: Nguyên nhân này được cho là do bạn cho chó đưa vào chế độ giảm cân làm tăng sự thèm ăn của chó do bị thiếu chất và nhịn đói.
Ruột non bị giảm khả năng hấp thụ chất: Viêm ruột non làm suy yếu sự hấp thu chất dinh dưỡng và làm chó bị rối loạn tiêu hóa, gây tiêu chảy liên tục, khiến chó mất nước, giảm cân và ăn không ngon.
Chó bị rối loạn tiêu hóa do viêm dạ dày cấp tính
Viêm dạ dày cấp tính cũng xảy ra khá phổ biến ở chó, thường xuất hiện nhiều vào mùa hè khi mà thời tiết nóng bức. Có 3 nguyên nhân chủ yếu làm chó bị viêm dạ dày và ruột cấp tính ở chó.
Đầu tiên là do giun móc (tên tiếng Anh là Ancylostoma caninum): Là loại giun có những móc nhọn bám vào vách ruột non ở phần tá tràng để hút máu sinh tồn, từ đó gây ra những tổn thương cũng như xuất huyết trong niêm mạc ruột. Lúc này các loại vi khuẩn có sẵn trong niêm mạc ruột sẽ xâm nhập vào vùng bị tổn thương rồi gây ra bệnh viêm ruột cấp.
Do virus và vi khuẩn: Một số loại virus như Parvo khi tấn công vào hệ tiêu hóa của chó sẽ làm phá hoại niêm mạc dạ dày và ruột.
Bên cạnh đó nếu chó ăn uống phải thực phẩm có chứa vi khuẩn như E. Coli, Salmonella….thì chúng sẽ xâm nhập và tấn công vào niêm mạc đường tiêu hóa gây viêm dạ dạy và ruột cấp, đây cũng là nguyên nhân làm chó bị rối loạn tiêu hóa.
Chẩn đoán chó bị rối loạn tiêu hóa
Đây là công việc bác sĩ thú y sẽ thực hiện, trước hết là bước khám sức khỏe toàn diện cho chó. Những điều cần quan tâm lúc này là những dấu hiệu lâm sàn, tiền sử tiêm vacxin của chó. Ngoài ra là những hành vi của chó trong trường hợp chó được tự do đi lại ở môi trường bên ngoài.
Nếu bác sĩ thú y có những nghi ngờ liên quan đến nhiễm trùng do vi khuẩn thì thực hiện phân tích công thức máu, cấy vi khuẩn, phân tích bảng xét nghiệm hóa học máu và có thể là phân tích thêm về nước tiểu.
Nếu có sự nghi ngờ chó bị rối loạn tiêu hóa là do nhiễm ký sinh trùng thì có thể lấy mẫu phân để xác định loại ký sinh trùng đang trú ngụ trong cơ thể của chó.
Trường hợp liên quan đến virus thì bác sĩ thú y thực hiện lấy mẫu mô, đo kháng thể đối với virus thông qua việc xét nghiệm kiểm tra enzym.
Ngoài ra, thực hiện chụp X-quang và siêu âm để kiểm tra nguy cơ đường ruột bị tắc nghẽn, thậm chí là thực hiện nội soi nếu nghi ngờ bị viêm.
Dấu hiệu chó bị rối loạn tiêu hóa
Một trong những dấu hiệu phổ biến cho thấy khả năng cao chó bị rối loạn tiêu hóa đó là chó biếng ăn mệt mỏi, tiêu chảy, đi đứng không vững, bụng hóp, chảy nước dãi nhiều, táo bón, nôn, đau bụng, đầy hơi…Ngoài ra chúng ta còn có thể xác định chó bị rối loạn tiêu hóa thông qua những dấu hiệu, hành vi bất thường ở chó.
Cụ thể hơn thì những bất thường khi cắn, nhai, nuốt sẽ có sự liên quan đến các bệnh về miệng, răng, thực quản. Chó bị nôn ói có thể là do niêm mạc dạ dày hay viêm dạ dày ruột vì nhiễm trùng. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp chó bị nôn không phải xuất phát từ cơ quan tiêu hóa của chó mà có thể là nguyên nhân khác như bệnh thận.
Tiêu chảy là triệu chứng phổ biến nhất cho thấy chó bị rối loạn tiêu hóa, nhưng dấu hiệu này còn có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân khác. Tiêu chảy lớn, chảy nước thường có liên quan đến quá mẫn, một tình trạng trong đó chất lỏng dư thừa được tiết vào ruột. Điều này có thể được gây ra bởi nhiễm trùng vi khuẩn.
Mặt khác, tiêu chảy cũng có thể xuất phát từ khả năng hấp thụ của chó, đó là hấp thụ kém hay không hấp thụ chất dinh dưỡng. Ví dụ như trường hợp hấp thụ kém thường là do một khiếm khuyết nào đó trong tế bào ruột có nhiệm vụ hấp thụ, nguyên nhân có thể xuất phát từ các loại virus như: canine parvovirus, coronavirus, rotavirus,…Ngoài ra còn do sự hạn chế trong việc hấp thụ chất lỏng của đường ruột, do khiếm khuyết trong dịch tiết của tuyến tụy cho quá trình tiêu hóa làm chó bị rối loạn tiêu hóa gây tiêu chảy.
Trong một vài trường hợp chó con mới sinh hay bị tiêu chảy nếu chúng dùng sữa ngoài mà không phải sữa mẹ, nguyên nhân là do hệ tiêu hóa không hấp thụ được lactose.
Ngoài ra, quan sát sự thay đổi về màu sắc của phân, sự nhất quán hay tần suất đi ngoài cũng có thể đoán được chó bị rối loạn tiêu hóa. Màu phân đen, hắc ín có thể do máu chảy ở trong dạ dày hay ruột non. Những vấn đề khác liên quan đến
Chó bị đầy hơi là do sự tích tụ khí, chất lỏng hay thức ăn được nạp vào cơ thể, xuất phát từ việc giảm những hoạt động của các cơ di chuyển qua thức ăn ở hệ thống tiêu hóa. Ngoài ra chó bị rối loạn tiêu hóa cũng có thể bắt nguồn từ vật cản, dị vật xâm hập vào cơ thể, hay một phầ của ruột bị tràn vào một phần khác.
Đau bụng cũng là một dấu hiệu chó bị rối loạn tiêu hóa do màng bụng bị căng hoặc viêm, tùy theo tình huống mà mức độ nghiêm trọng sẽ khác nhau. Mỗi chú chó đôi khi có những biểu hiện khác nhau khi bị đau bụng.
Các phương pháp điều trị chó bị rối loạn tiêu hóa
Tùy theo mức độ nặng hay nhẹ khi chó bị rối loạn tiêu hóa mà chúng ta chọn một giải pháp chữa trị phù hợp. Nếu điều kiện thuận lợi thì bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để nhận được những tư vấn quan trọng.
Nếu phát hiện chó bị rối loạn tiêu hóa thì áp dụng biện pháp chữa trị sớm sẽ có kết quả tốt nhất. Trước hết là hãy tạm ngưng cho chó ăn trong ngày hôm đó, qua hôm sau hãy cho chó ăn lại những loại thực phẩm dễ tiêu hóa như chó, súp…Trong một vài trường hợp thì có thể sử dụng thuốc hỗ trợ tiêu hóa.
Thức ăn cần được nấu chín, có thể kết hợp nhiều loại thức ăn với nhau nhằm đảm bảo cung cấp nguồn dinh dưỡng thiết yếu cân bằng. Đồng thời bổ sung đầy đủ nước hàng ngày cho cún.
Ngoài ra bạn có thể cho cún ăn thức ăn trị liệu chuyên chữa bệnh về hệ tiêu hóa trong vòng vài ngày. Loại thực phẩm này có thể mua ở cửa phòng khám bác sĩ thú y hay cửa hàng thú cưng.
Khi chó bị rối loạn tiêu hóa thì chỉ nên cho ăn ít thức ăn trước trong vòng khoảng 2-3 ngày, sau đó mới tăng dần và trở lại chế độ ăn uống bình thường nếu tình hình được cải thiện tốt.
Nếu chó có những triệu chứng nguy hiểm như nôn mửa liên tục thì cần hỏi ý kiến bác sĩ thú y để được hỗ trợ.
Chế độ ăn uống khi chó bị rối loạn tiêu hóa
Nếu như chó bị rối loạn tiêu hóa nhưng chỉ bị nhẹ thì bạn có thể áp dụng chế độ ăn phù hợp cho chó để giúp chúng nhanh chóng hồi phục. Thường thì protein có trong các loại thịt chính là nguyên nhân gây chứng rối loạn tiêu hóa ở chó, cùng một chế độ ăn thiếu chất xơ…Lúc này có thể chó sẽ gặp khó khăn trong việc tiêu hóa một thành phần nào đó của thức ăn. Ví dụ như nhiều chú chó rất khó hấp thụ, tiêu hóa chất béo và dầu.
Có thể mỗi chú chó sẽ có một nhu cầu ăn uống, một khả năng hấp thụ dưỡng chất khác nhau. Không phải một khẩu phần ăn phù hợp với chú chó này thì sẽ phù hợp với tất cả những chú chó khác. Cũng tùy thuộc vào nguyên nhân làm chó bị rối loạn tiêu hóa mà sự thay đổi trong chế độ ăn uống sẽ giúp giảm được những triệu chứng.
Bạn có thể áp dụng chế độ ăn uống nhẹ và loại bỏ những loại thực phẩm có tính kích thích. Tạm thời áp dụng một chế độ ăn nhẹ là cách làm rất hiệu quả để hỗ trợ giải quyết những vấn đề khi chó bị rối loạn tiêu hóa.
Những loại thực phẩm có thể cho chó ăn lúc này như thịt gà luộc với một chút cơm, một ít bí ngô hỗ trợ giải quyết những vấn đề liên quan đến tiêu chảy. Bổ sung men tiêu hóa Probiotics giúp gia tăng lợi khuẩn đường ruột để cải thiện chức năng tiêu hóa ở chó.
Với những chú chó có dạ dày nhạy cảm thì có thể sử dụng thức ăn sau:
– Thực phẩm có nhiều chất xơ như psyllim hay bột củ cải đường nhằm cải thiện tình trạng phân lỏng ngăn ngừa tiêu chảy.
– Thức ăn có chứa ít chất béo sẽ rất có lợi vì nhiều chú chó khó tiêu hóa được chất béo.
– Thức ăn có chứa men vi sinh nhằm gia tăng vi khuẩn có lợi cho đường ruột.
Nếu như tình trạng chó bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến bị tiêu chảy thường xuyên thì tạm thời cho hệ tiêu hóa nghỉ ngơi ít nhất từ 12 cho đến 24 tiếng bằng việc tạm ngưng cho chó ăn. Sau đó áp dụng lại chế độ ăn như đã được trình bày ở trên hay cho ăn những loại thực phẩm thay thế tương đương có cùng công dụng.
Một vài lưu ý
Khi áp dụng chế độ ăn nhẹ cho chó thì không được cho chúng ăn thức ăn vặt, các loại thức ăn của người, xương….
Hay giai đoạn áp dụng một khẩu phần ăn mới vào trong chế độ ăn của chó thì nên thay đổi từ từ, cần trộn 2 loại thức ăn mới và cũ với nhau để chó làm quen với mùi vị thức ăn mới và hệ tiêu hóa cũng vậy. Nếu thay đổi thức ăn mới một cách đột ngột thì lúc này hệ tiêu hóa chưa được làm quen sẽ làm tình hình khó khăn hơn. Tình trạng chó bị rối loạn tiêu hóa có thể nghiêm trọng hơn, chữa trị sẽ mệt hơn.
Không nên cho chó ăn quá nhiều, lượng thức ăn lớn nạp vào cơ thể cùng lúc sẽ dễ làm chó bị tiêu chảy dẫn đến mất nước, sụt cân. Thế rồi bạn lại cố gắng cho chó ăn nhiều hơn để tăng cân trở lại nhưng sự thật lại không phải như vậy. Bạn lại rơi vào một vòng loảnh quẩn mà không giúp ích được gì cho chó bị rối loạn tiêu hóa. Cho chó ăn một lượng thức ăn vừa đủ sẽ là giải pháp hiệu quả để chó hấp thụ và cải thiện nhiều vấn đề về tiêu hóa, sức khỏe của chó.
Nếu điều kiện cho phép thì bạn có thể áp dụng thử nhiều chế độ ăn khác nhau và chọn chế độ ăn mà cún có thể dung nạp tốt nhất. Tuy cách này sẽ tốn nhiều thời gian và công sức nhưng sẽ mang lại nhiều lợi ích về sức khỏe cho chó.
Là người nuôi thú cưng, bạn cần nhớ là mỗi một chú chó sẽ có một nhu cầu khác nhau về thức ăn. Nghĩa là sẽ không có một chế độ, một khẩu phần ăn uống phù hợp cho hầu hết các loại chó. Phần lớn tình trạng chó bị rối loạn tiêu hóa sẽ được cải thiện nhiều sau khi thay đổi một chế độ ăn uống phù hợp nhất.
Khả năng phục hồi khi chó bị rối loạn tiêu hóa
Với những chú chó bị rối loạn tiêu hóa cấp tính thì khả năng hồi phục tốt trong vài vài ngày đến 1-2 tuần.
Còn với trường hợp chỉ bị nhẹ thì bạn có thể áp dụng những biện pháp như được đề cập ở trên.
Nếu chó được chẩn đoán là có ký sinh trùng trong đường ruột thì có thể dùng thuốc tẩy giun sán để tiêu diệt ký sinh trùng trong hệ tiêu hóa. Nếu như ký sinh trùng làm chó biếng ăn, thiếu máu thì cân nhắc bổ sung sắt và các loại thức ăn giàu chất dinh dưỡng cho chó.
Với những trường hợp chó bị rối loạn tiêu hóa mãn tính do viêm ruột thì áp dụng một chế độ chăm sóc hỗ trợ bằng việc sử dụng thuốc chống viêm, axit béo omega-3, men vi sinh…thì gần như không thể chữa khỏi hoàn toàn.
Trong trường hợp nhiễm virus hoặc vi khuẩn, bác sĩ thú y có thể đề nghị rằng trong tương lai con chó nên được chủng ngừa các tác nhân virus / vi khuẩn phổ biến trong khu vực. Ví dụ Canine parvovirus có thể được tiêm 3 năm một lần sau khi con chó nhận được bộ vắc xin đầu tiên.
Xem thêm: Chó không nên ăn gì?
Phòng bệnh chó con bị rối loạn tiêu hóa
Dù là chó con bị rối loạn tiêu hóa hay chó trưởng thành thì nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ chế độ ăn uống, sinh hoạt của thú cưng. Để phòng ngừa chó bị rối loạn tiêu hóa thì ít nhất phải chú ý đế những vấn đề sau đây.
Về y tế: Tiêm chủng là tiêu chí cần được thực hiện để phòng ngừa virus, vi khuẩn và nên được tiêm lặp lại theo lịch định kì. Tẩy giun cũng vậy, cần thực hiện lại sau mỗi 6 tháng và có thể rút ngắn nếu chó sinh sống trong môi trường có nhiều mầm bệnh để phòng ngừa chó bị rối loạn tiêu hóa. Có thể cân nhắc triệt sản cho chó nếu như bạn không kiểm soát được vấn đề sinh sản của chúng, nhất là ở mùa giao phối thì sẽ có nhiều hành vì của chó không tốt cho sức khỏe.
Với vấn đề ăn uống: Cần tìm hiểu về khẩu phần, loại thức ăn phù hợp cho cún yêu theo từng độ tuổi và có thể là theo giống chó. Cần đảm bảo chó ăn vừa đủ, đúng giờ đúng bữa, hạn chế ăn vặt và các loại thức ăn quá béo hay những thực phẩm dành cho người không phù hợp cho chó.
Về sinh hoạt: Sắp xếp đưa chó đi dạo để vận động nhằm tăng cường thể chất, hệ miễn dịch cho chó. Chú ý phải rọ mõm khi đưa chó ra ngoài để chúng không ăn phải thức ăn độc hại. Nên vệ sinh nơi ở, ngủ của chó mỗi ngày để giữ môi trường sống sạch sẽ.
Tổng kết, mặc dù chó bị rối loạn tiêu hóa là vấn đề thường gặp và có thể tự chữa trị tại nhà trong vòng vài ngày. Nhưng với những trường hợp trở nặng với nhiều triệu chứng nguy hiểm thì cần phải đưa đến bác sĩ thú y ngay lập tức để thăm khám và chữa trị.
