Thời kì động dục của chó nói chung hay chó đực, chó cái động dục chính là giai đoạn phát dục của chó và chúng sẽ có khả năng sinh sản ở giai đoạn này. Khi chó bước vào chu kì động dục thì cơ thể của chúng sẽ có những sự thay đổi về thể chất, tâm lý và cả hành vi. Điều này làm cho chủ nuôi cảm thấy có chút bất ngờ và bối rối, nhất là những người chỉ mới nuôi chó và chưa có nhiều kinh nghiệm.
Vậy thì khi chó đực hay chó cái động dục thì chúng sẽ có những sự thay đổi gì và chủ nuôi cần phải làm gì để chăm sóc chó tốt nhất? Hãy cùng Nuôi Chó Mèo tìm hiểu nhiều kiến thức liên quan như dấu hiệu nhận biết cũng như cách chăm sóc chó cái, chó đực phát dục.
Chó cái động dục khi nào?
Thông thường những giống chó nhỏ sẽ bắt đầu động dục khi được từ 6 đến 10 tháng tuổi, còn với những giống chó cái to thì thường sẽ động dục muộn hơn rất nhiều, khoảng 1 năm tuổi. Một số ít giống chó lớn và những trường hợp hiếm hoi thì chó sẽ có chu kì động dục đầu tiên khi chúng từ 18 đến 14 tháng tuổi.
Những trường hợp chó cái động dục rất muộn như chó lai tạp, lai đồng huyết và cận huyết, chó có sức khỏe không tốt, ốm bệnh hay những chú chó bị béo phì. Những trường hợp này thì chó có những biểu hiện động dục không cao so với những giống chó khác. Cho nên cần phải quan tâm đến việc chăm sóc chó cái động dục để chúng phát triển khỏe mạnh và tiến đến giai đoạn sinh sản một cách ổn định.
Dấu hiệu chó cái động dục
Khi chó cái lớn lên đến giai đoạn trưởng thành thì sẽ có những sự thay đổi về bộ lông, cụ thể chúng sẽ bắt đầu thay bộ lông đẹp hơn và thể trạng cũng khỏe mạnh hơn. Lúc này chó tỏ ra hòa động, nhạy bén, nhanh nhẹn với đôi mắt đầy cảm xúc. Chúng tỏ ra gần gũi, quấn quýt với chủ nhiều hơn, kể cả những chú chó đồng loại khác. Khi đến thời kì trưởng thành thì chó cái động dục là hiện tượng hết sức bình thường, lúc này cơ quan sinh sản của chó phát triển mạnh mẽ hơn. Bạn sẽ nhận thấy nhiều sự thay đổi ở vú và cơ quan sinh dục của chó, ví dự như có sự xuất hiện của chất nhờn, máu…Cụ thể như sau.
Dấu hiệu cơ thể của chó cái động dục
Bộ phận sinh dục trong 3 tuần đầu tiên có dấu hiệu phồng lên, nở to hơn so với ngày thường và hơi lồi ra phía sau và có màu hơi đỏ.
Khi chó cái động dục sẽ xuất hiện máu ở bộ phận sinh dục trong khoảng từ 2 đến 3 tuần đầu, máu chảy nhỏ giọt ở âm hộ.
Đến tuần thứ 2 thì máu sẽ chảy ở âm hộ nhiều hơn, đôi khi bạn sẽ nhận ra dấu vết của máu xuất hiện trên sàn nhà hay ở khu vực ăn nằm của chó.
Ở những thời điểm sau đó thì máu sẽ chảy ít dần và màu cũng nhạt dần không còn là màu đỏ tươi nữa. Bạn sẽ thấy chó cái động dục thích gần gũi và đi tìm chó đực nhiều hơn, chúng cũng tỏ ra quấn quýt với chủ nuôi nhiều hơn.
Bạn cần chú ý đến dấu hiệu cơ thể của chó cái động dục, bởi vì giai đoạn sau động dục thì sẽ có trường hợp chó cái gặp phải biến chứng nguy hiểm gọi là pyometra. Một biến chứng gây nhiễm trùng tử cung với những dấu hiệu rõ ràng như dịch tiết ra giống như mủ ở âm đạo, nếu chó cái bị như vậy thì cần phải đưa đến bác sĩ thú y để kiểm tra càng sớm càng tốt.
Dấu hiệu hành vi của chó cái động dục (Sa lơ)
Khi chó cái động dục thì bên cạnh những sự thay đổi trên cơ thể thì chúng còn có những dấu hiệu về hành vi mà chúng ta có thể nhận ra.
Liếm âm hộ là hành vi khá rõ ràng, đa số chó cái sẽ có thói quen tự quay đầu lại để liếm vào âm họ của mình. Có thể là ví chúng cảm thấy ngứa và liếm sạch máu chảy ra ở bộ phận sinh dục.
Chó cái động dục có nhiều sự thay đổi về tính cách như tính tình hung dữ hơn khi gặp người lạ, kể cả những chú chó đồng loại khác. Bên cạnh đó, chúng cũng sẽ dễ bị kích động với môi trường sống xunh quanh.
Phản xạ chịu đực chính là biểu hiện sinh lý tự nhiên khi chó cái động dục. Bạn có thể dùng tay để sờ nhẹ vào đuôi của chó hay khu vực hông sau thì chó sẽ có phản ứng nhún người, co lại và cho thấy tư thế sẵn sàng giao phối.
Biểu hiện phần đuôi cong lên, hướng lên trời cho thấy sự sẵn sàng cho quá trình giao phối khi chó cái ở gần chó đực.
Nhất là những biểu hiện chịu đực như chó cái động dục sẽ đứng im khi có chó đực tiếp cận. Khi chó đực đến gần thì chó cái thường ngoảnh mông lại rồi đứng yên, đuôi thì ngoe nguẩy như thể đang mời gọi một hành động từ chó đực.
Bên cạnh đó, trong thời gian chó cái động dục thì chó đực sẽ dễ nhận biết được điều này thông qua mùi hương đặc trưng phát ra từ chó cái. Thậm chí chúng còn có thể nhận biết khi quan sát chó cái ở khoảng cách rất xa và sẵn sàng tiếp cận để giao phối. Nếu bạn không muốn chó cái của mình mang bầu thì cần ngăn chặn những sự tiếp cận của chó đực đối với chó cái của mình.
Trong giai đoạn chó cái động dục, có thể chó sẽ có những hành động khác thường như đứng bằng hai chân và ôm lấy chân của chủ nuôi. Đây được xem là hành động bản năng của chó thể hiện sự thân thiện theo hướng thống trị hơn là thuần phục chủ nhân.
Cuối cùng, dấu hiệu chó cái động dục đi tiểu thường xuyên hơn cũng được thể hiện khá rõ. Nguyên nhân là do những sự thay đổi về tiết tố, hormone và có thể đây còn là cách truyền đạt tín hiệu đến những chú chó khác.
Xem thêm: Dấu hiệu chó mang thai
Chu kì động dục của chó cái
Một chu kì động dục của chó cái sẽ bắt đầu từ khi có những dấu hiệu động dục đầu tiên cho đến hết thời kỳ động dục là khoảng 3 tuần.
Từ 7 đến 10 ngày sau những dấu hiệu đầu tiên
Sau khi xuất hiện các dấu hiệu như đã được trình bày ở trên thì khoảng 7 đến 10 ngày sau chó cái sẽ bắt đầu có kinh. Thời gian đầu máu sẽ ra không nhiều và thường chó sẽ tự liếm sạch. Tuy nhiên để xác định chính xác ngày chó có kinh sẽ rất khó khăn, bởi vì khi bạn phát hiện có máu rơi vãi trên sàn nhà thì chưa chắc đó là ngày chó có kinh. Rất có thể chó cái động dục đã có kinh trước đó vài ngày nhưng không nhiều và chó đã tự liếm sạch nên không chảy trên sàn nhà.
Vào thời điểm này, bạn có thể tính ngày để bắt đầu cho chó phối giống nếu bạn có nhu cầu. Nhưng không nên phối giống cho chó khi chúng mới có chu kì động dục đầu tiên, sớm nhất cũng nên đợi đến lần động dục thứ 2. Lí do là bởi vì ở chu kì động dục đầu tiên thì chó chưa thật sự phát triển toàn diện sẽ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của chó, nguy hiểm hơn là chúng dễ bị sinh non hay bị chết. Thường thì khoảng thời gian trung bình giữa các lần chó cái động dục là 5 tháng.
Sau khoảng 3-5 ngày “có kinh”: Nghĩa là máu sẽ ra nhiều hơn và chó cũng không tự liếm hết nổi, cho nên bạn sẽ thấy máu bị nhiễu rơi ra nền nhà.
Từ 10-15 ngày sau: Thời kỳ động dục chính
Trong khoảng thời gian này của chu kì động dục ở chó, máu sẽ ra ít hơn và máu sẽ chuyển dần từ màu đỏ tươi sang màu hồng rồi hồng nhạt. Thời điểm này có thể mang chó đi phối giống hoặc để chó giao phối tự nhiên. Chó cái động dục sẽ thích tiến lại gần chó đực hơn và thể hiện sự quấn quýt, gần gũi với chó đực.
Có thể nói rằng đây là giai đoạn mà những phản xạ chịu đực của chó cái được thể hiện rất rõ. Nếu như bạn thả chúng đi tự do thì chúng rất dễ giao phối tự nhiên với chó đực ở gần đó. Bản năng của loài chó giúp chó đực và chó cái tự nhận biết và tìm đến với nhau, con đực có thể nhận biết con cái dù ở một khoảng cách rất xa. Bởi vì khả năng ngửi mùi, đánh hơi của chó là không chê vào đâu được. Khứu giác của chó nhạy bén gấp nhiều lần con người và những loài động vật khác, nhất là những giống chó mũi dài như: Datshund, becgie, Cocker Spaniel…
Theo kinh nghiệm thì tính từ ngày đầu tiên bạn nhận thấy chó cái động dục ra máu, sau đó trừ lùi lại khoảng 2-3 ngày thì khả năng cao đó là ngày đâu tiên chó ra máu. Lấy ngày đầu tiên đó cộng thêm khoảng từ 10 đến 15 ngày rồi cho chó phối giống. Các giống chó to như Becgie, Rot, St.Becnar, Great Dane…lấy ngày phối giống từ 12-17 trong kỳ hành kinh. Các giống chó nhỏ như Chihuahua,Terrier, Phốc…từ 8-12 ngày.
Giữa ngày phối thứ nhất và thứ hai nên cách nhau khoảng 2 đến 3 ngày, nên chọn thời điểm buổi sáng hoặc buổi tối để phối giống.
Khi bạn nuôi chó cái thì không nên thả tự do trong chu kì động dục của chó vì chó đực sẽ tiếp cận và giao phối với chó cái. Kết quả là chó cả sẽ mang thai và bạn sẽ nuôi một đàn cún con, chưa kể tình huống chó cái chưa trưởng thành thì làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Khoảng từ 17 đến 22 ngày là thời gian chó cái động dục đã vượt qua chu kì động dục của chúng, lúc này âm hộ của chó sẽ khô dần và lượng dịch tiết ra từ âm đạo cũng giảm dần và hết hoàn toàn sau đó. Dĩ nhiên lúc này chó cái sẽ không còn thích gần gũi với chó đực nữa và xem như chu kì động dục tạm kết thúc.
Chó cái chịu đực mấy ngày?
Như đã được đề cập ở trên, chó cái động dục sẽ chỉ ra kinh trong một khoảng thời gian nhất định, đó là giai đoạn gần cuối chu kì. Vậy thì trong giai đoạn chó không ra máu thì âm hộ không có dấu hiệu bị sưng, có thể ra chất nhờn không có màu hoặc hơi ngả vàng. Đó là những thay đổi trên cơ thể của chó và để trả lời cho câu hỏi chó cái chịu đực mấy ngày thì câu trả lời là gần như toàn bộ chu kì động dục của chúng, trung bình cũng từ 10 – 15 ngày.
Đối với mốc thời gian rụng trứng thì sẽ rơi vào ngày thứ 2 khi chó cái động dục, cho nên chó giao phối vào ngày này sẽ tốt hơn cả. Trường hợp chó giao phối trước hoặc khoảng thời gian sau đó thì khả năng mang thai sẽ cao hơn. Còn qua thời điểm này thì có thể chó cái sẽ không chịu đực nữa vì lượng estrogen suy giảm.
Chăm sóc chó cái động dục
Chó cái động dục thường lan tỏa một mùi hương đặc trưng nên chó đực có thể nhận biết từ rất xa để đi tìm chó cái. Nếu bạn nuôi chó chỉ nhốt trong nhà hay trong một môi trường khép kín thì có thể yên tâm về việc chó cái đi tìm chó được hay ngược lại. Nhưng bạn cũng không được chủ quan, cần phải đảm bảo sự ngăn cách tuyệt đối để không mở ra bất kì cơ hội nào cho chó đực tìm đến.
Có thể bạn chưa tin vào việc tuyến mùi ở chó cái động dục có thể là dấu vết để chó đực và chó cái tìm thấy nhau. Một tình huống có thể xảy ra như sau, bạn dẫn chó cái trong thời kì động dục đi dạo ở công viên thì múi của chó cái có thể được lưu lại ở những nơi chúng đi qua. Lúc này chó đực có thể đánh hơi được và chúng biết được chó cái động dục đã từng đến đây, thế là chó đực có thể sẽ lai vãng ở khu vực này để tìm chó cái trong những ngày tiếp theo. Cho nên chó cái trong chu kì động dục cần được quan tâm, chăm sóc đặc biệt để tránh sự ve vãn từ chó đực.
Nếu bạn nuôi cùng lúc vừa chó đực vừa chó cái và bạn không muốn chúng giao phối gần thì phải tách chúng ra khỏi nhau khi chó cái động dục. Có lẽ bạn cần có giải pháp để tách biệt chúng ở 2 khu vực nuôi hoàn toàn độc lập với nhau.
Ở giai đoạn chó cái không còn ra máu nữa, nhiều người nghĩ rằng có thể đã yên tâm hoàn toàn. Nhưng thực tế cho thấy trong vòng 2 tuần sau khi nước dịch chuyển sang màu hồng, nhạt hơn và ít hơn…cũng rất nguy hiểm. Tốt hơn cả là không nên để chó cái động dục tiếp xúc với chó đực cho đến khi qua giai đoạn này.
Xem thêm: Chó mang thai bao lâu thì đẻ?
Dấu hiệu chó đực phát dục
Dấu hiệu qua hành vi: Với rất nhiều sự thay đổi về hocmone trong cơ thể sẽ làm chó đực thay đổi một số hành vi trong thói quen hàng ngày. Chó đực thường có hành động kêu hú và cực kì hưng phấn trong giai đoạn phát dục. Cụ thể thì chó đực phát dục sẽ trở nên căng thẳng, lo âu, kích thích cực kì khi chúng thiếu vắng chó cái.
Dấu hiệu thay đổi về thể chất: Thường thi đa số chó đực phát dục sẽ xuất hiện tình trạng dư thừa tinh dịch, bất kể là chúng có ở gần chó cái hay không. Các chuyên gia thú y cho rằng đây là một triệu chứng phức tạp, bởi vì chúng ta có thể nhầm lẫn với tình trạng khủng hoảng tình dục ở loài chó. Vì vậy bạn cần phải quan sát kèm với những thay đổi khác về thể chất của chó đực phát dục.
Dấu hiệu chó đực phát dục thông qua chó cái: Khi chó đực ở trong chu kì phát dục, bạn hãy quan sát nếu chúng ở gần chó cái nào đó (không cần biết là chó cái động dục hay không). Thường thì chúng sẽ trở nên hung dữ, có thể là tấn công với đồng loại để thể hiện sự cạnh tranh và muốn được giao phối với chó cái.
Xem thêm: Có nên thiến chó đực không?
Kiểm tra chó đực đã phát dục hay chưa
Cách xác định chó đực đã phát dục hay đã đến giai đoạn của chu kì động dục chưa thì dựa vào dấu hiệu đã trình bày ở trên. Trường hợp bạn có nuôi một chó đực và một chó cái không thường xuyên thân thiết, chơi cùng với nhau. Hãy nhốt chó đực lại và dẫn chó cái lại gần, nếu như chó đực không ở thời kì phát dục thì chúng tỏ ra thờ ơ và có thể là hung dữ khi có sự tiếp xúc giữa 2 con chó.
Còn nếu như bạn chỉ nuôi một con chó đực thì hãy đưa chúng đến những nơi có chó cái, nếu là chó cái động dục thì càng tốt. Nếu chó đực tiếp cận và tỏ ra thích thú, đồng thời còn ngửi bộ phận sinh dục của chó cái thì gần như chắc chắn chó đực đang trong thời kỳ phát dục. Ngay lúc này nếu như chó cái động dục cũng thể hiện sự tương tác và muốn giao phối thì chó đực sẽ hành động ngay.
Nhưng nếu cả chó đực và chó cái động dục chỉ dừng lại ở mức làm quen, thân thiết với nhau thì đây không phải là biểu hiện của chó đực phát dục. Trên cơ bản thì đây chỉ là những hành động theo bản năng giữa động vật khác giới với nhau. Cho nên cần phải có những đánh giá tổng quan dựa trên nhiều yếu tố thì mới chắc chắn về những thay đổi ở chó.
Có thể bạn cần: Tuổi thọ của chó là bao nhiêu?
Cách chăm sóc khi chó đực phát dục
Rất nhiều trường hợp chủ nuôi cảm thấy khá bối rối và lo lắng khi nhận thấy những hành vi bất thường của chó khi chúng đến thời kì động dục. Bình tĩnh, nắm bắt những kiến thức sau đây sẽ giúp bạn biết được cách xử lý cũng như chăm sóc phù hợp khi chó đực phát dục.
Tìm hiểu về chu kỳ sinh sản ở chó đực
Một khi bạn nắm vững về từng giai đoạn phát triển và chu kì sinh trưởng ở chó thì bạn sẽ biết cách chăm sóc chó sao cho chu đáo, vẹn toàn nhất. Đầu tiên là về chu kỳ hocmone của chó đực, phần lớn các chú chó sẽ động dục ở giai đoạn từ 10 đến 12 tháng tuổi (tùy theo giống chó mà có sự thay đổi về thời gian này). Nhưng đa số các giống chó nhỏ sẽ bắt đầu chu kì động dục sớm hơn so với những giống chó to khác.
Chính những sự thay đổi về hormone trong cơ thể dẫn đến nhiều sự thay đổi về hành vi ở chó. Bạn cần nắm bắt để không quá bất ngờ khi gặp phải tình huống chó đực phát dục hay chó cái động dục, đồng thời cũng không gây ra những cảm xúc tiêu cực về mối quan hệ giữa bạn và thú cưng.
Thời điểm bắt đầu quá trình động dục
Trung bình thì mỗi năm chó đực phát dục 2 lần và khoảng cách giữa các lần phát dục là từ 5 đến 6 tháng, tùy vào từng giống chó cụ thể. Đây là thông tin quan trọng giúp bạn có những đánh giá sơ lược về khả năng chó có đang đến chu kì động dục hay không. Giả sự cách đây 1 tháng chó của bạn đã trải qua thời kì động dục rồi thì những dấu hiệu, hành vi bất thường ở thời điểm hiện tại rất đáng quan ngại và phải cảnh giác chó có đang gặp vấn đề gì hay không.
Như đã được đề cập ở trên, chu kì động dục của chó đực và kể cả chó cái động dục sẽ kéo dài khoảng 3 tuần, chậm nhất là 4 tuần. Chú ý đến các mốc thời gian này sẽ giúp bạn thấu hiểu và có cách chăm sóc chó phát dục hiệu quả hơn.
Chó cái động dục và từng giai đoạn cụ thể
Giai đoạn trước động dục: Đây là giai đoạn mà lượng Estrogen trong cơ thể chó tăng đáng kể và thường kéo dài từ 8 đến 10 ngày. Thời điểm này chưa có nhiều dấu hiệu chó cái chấp nhận sự tiếp cận từ chó đực, tín hiệu chó cái chịu đực cũng không nhưng có thể sẽ có những dấu hiệu khác của thời kì chó cái động dục.
Giai đoạn đang động dục: Ở giai đoạn này thường kéo dài khoảng 9 ngày, lúc này lượng estrogen giảm đi nhưng lượng progesterone tăng cao hơn. Đây cũng là thời điểm chó cái rụng trứng và đã sẵn sàng để thụ thai. Chó cái động dục bắt đầu chịu đực và chấp nhận sự tiếp cận từ chó đực và sẵn sàng để giao phối và sinh sản.
Giai đoạn sau động dục: Giai đoạn này khá mơ hồ và thường kéo dài từ 1 đến 2 tháng, mặc dù lượng progesterone trong cơ thể vẫn cao nhưng chó cái sẽ không còn chịu đực nữa.
Giai đoạn đình dục: Đây được hiểu là giai đoạn bình thường, tức là khoảng thời gian giữa các lần chó cái động dục. Giai đoạn này sẽ kết thúc khi chó bắt đầu chu kì kinh nguyệt tiếp theo.
Xem thêm: Dấu hiệu chó sắp đẻ
Có nên triệt sản cho chó hay không?
Để trả lời cho câu hỏi này thì trước hết bạn cần phải xác định mục đích nuôi chó của bạn là gì, nếu không có nhu cầu nhân giống cho chó và chỉ nuôi những bé chó hiện tại thì nên triệt sản cho chó. Triệt sản là quá trình loại bỏ tinh hoàn ở chó để ngăn chặn quá trình sinh sản (đối với chó đực). Làm chó không còn những ham muốn về nhu cầu sinh lý, không còn muốn tìm kiếm bạn tình hay lên cơ phát dục vào thời kì động dục.
Những vấn đề liên quan khác cần nhắc lại khi chó đực phát dục hay chó cái động dục là chúng thường có hành vi không đúng đắn khi đi vệ sinh, có thể chúng sẽ tiểu bậy để đánh dấu lãnh thỗ làm cho mùi hôi nồng nặc bay khắp nơi. Chưa có chó còn bỏ nhà đi lang để tìm kiếm bạn tình, điều này gây nguy hiểm cho sự an toàn và sức khỏe của chó. Triệt sản chó đực cũng được xem là việc làm giúp chó có một cuộc sống an toàn, lành mạnh.
Ngoài ra, triệt sản cho chó còn mang lại những lợi ích như giúp ngăn ngừa được nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư tinh hoàn. Tùy thuộc vào độ tuổi và giống chó để quyết định thời điểm triệt sản cho chó.
Lời kết
Tổng quan thì khi chó cái động dục hay chó đực vào chu kì phát dục thì sẽ có nhiều sự thay đổi về hành vi, thể chất, tinh thần của chó do những sự thay đổi về hocmone gây ra.
Như vậy, bài viết này đã chia sẻ những kiến thức cần thiết về vấn đề chó cái động dục cũng như chó đực phát dục. Bao gồm dấu hiệu, cách chăm sóc…và những thông tin liên quan khác. Chúc bạn sẽ có những giải pháp chăm sóc chó thật hiểu quả khi chó bước vào chu kì động dục.
Có thể bạn cần: Các loại thức ăn cho chó
